پس اگر مبلغان اسلام در تضعيف تمايلات و نيازهاي مادّي انسانها اهتمام كنند و آنها را نسبت به حدّاكثر بهره‌گيري از مواهب طبيعي خدادادي بي رغبت نمايند و موجب كندي رشد اقتصادي اجتماع بشوند و متقابلاً آموزشگران دانشهاي تجربي تلاش كنند كه بيش از مقدار متعادل اهميت مادّيات را برجسته نمايند هر دو گروه موجب به وجود آمدن قدرت دافعه در مبداء و تشويق و تحريك استعدادها و توانائيها به فرار و يا مهاجرت به سوي مقاصد ديگري مي شوند بتوانند نيازمنديهاي فطري خود را جوابگو باشد پس يكي از عوامل درجه اوّل فرار يا مهاجرت استعدادها نا متعادل شدن زمينه فطري زيستگاه انسانها بر اثر تعليمات مغاير نظام فطرت و بر خلاف نهي خداوند است كه فرموده است :لا تبديل‌َ لخلق اللّه (30/29 كه فوقاً و مختصراً به آن اشاره كرديم) .
3- ديدگاههاي اجتماعي :
مهاجرت موضوعي است كه از يكسو ريشه در فطرت و نژاد و فرهنگ دارد و از سويي در دين و مذهب و ايده‌ئولوژي. انسان از بدو پيدايش «به دمنبال شكار»، همراه حيوانات كه در جستجوي چراگاه بوده است و دشتها و كوهستانها را در مي‌نورديده است و با اهلي كردن چهارپايان براي يافتن چراگاههاي مناسب ييلاق و قشلاق را پيشه كرده است كه هنوز هم در شيوه زندگي عشايري و دامداري استمرار دارد. با ورود به دوران كشاورزي در جستجوي كشتزارهاي مناسب هر طائفه‌اي به سويي كوچ كرده است و براي مبادله كالا مسافرت و بازاريابي را آغاز كرده است و با استعدادها در مراكز دادو ستد و كسب و كاراسكان گزيده و يار و ديار را ترك كرده و بازرگاني و فن و هنر را بنياد نهاده است. هاديان، مصلحان، دانشوران، جهانگردان و پيامبران نيز همه مشوق جابجايي و مهاجرت بوده‌اند كه ضرورتي به ارائه نمونه نيست. ادبيات فرهنگساز ما نيز مشوق و محرك جهانگردي و جلاي وطن است - چو زيستن به وطن بر تو سخت مي‌گذرد - سبك سفر كن از آنجا برو به جاي دگر. درخت اگر متحّرك شدي زجاي به جاي - نه جور ارّه كشيدي و نه جفاي تبر (سعدي) (مصراع اوّل نقل به مضمون به علّت استفاده از حافظه است). هجرت دادن پيغمبر ما (ص) ياران خود را به حبشه و هجرت كردن خود به مدينه و سكونت هميشگي در آنجا حتّي پس از فتح مكّه را همگان ميدانند و به رهنمود خداوند مبني بر ضرورت هجرت در هنگام سختي و مسكنت ناشي از استضعاف در همين مقال ذيل آيات 101-4/99 اشاراتي كرديم و رهنمودهاي بسيار ديگري هم فرموده است كه براي اختصار متعرّض آنهانمي شويم. پس انسان فطرتاً مهاجر است و اديان آسماني هم جهانشمول هستند و همه جا را ملك خدا و مردم را «عيال» خدا ميدانند. ايدئولوژي‌هاي دست آورد بشرنيز بر اساس جهان وطني بنياد نهاده شده است، حتّي حكومتها نيز اگر قدرتمند باشند از دست درازي به امكانات كشورهاي ديگر روگردان نيستند و حكومتهاي كوچك نيز آرزوهاي شيرين را در سر مي‌پرورانند و در دل انبار مي‌كنند !
زمينه اجتماعي مهاجرت در اين زمان، عليرغم سختگيريهاي بعضي حكومتهاي توسعه نيافته، از كنترل دولتها خارج گرديده است زيرا :
1- به علت ايجاد شرايط بهداشتي، جمعيت جهان، بخصوص در كشورهاي عقب مانده، سريعاً در حال افزايش است و افزايش جمعيت نياز به غذا و مكان و ساير ضروريات ادامه حيات دارد كه وابسته به شغلهاي جديد است كه غالباً طراحي و برنامه ريزي نشده است.
2- مردم با امكانات بهتر زيستن آشنا شده‌اند.
3- قطبهاي جذاب علمي/صنعتي بسيار مترقي در بعضي كشورها بوجود آمده است.
4- وسايل ارتباط جمعي فوق مدرن از قبيل مطبوعات، مخابرات، مسافرتي، راديو، تلويزيون، و اخيراً و بالاتر از همه شبكه جهاني و شگفت‌انگيز اينترنت لحظه به لحظه و هر زمان سريعتر از زمان گذشته مجامع جهاني را از آخرين اخبار و پيشرفتها و امكانات آگاه مي‌كنند.
براي نمونه به بريده ذيل كه مستغني از توضيح است توّجه فرمائيد:
(صبح امروز 79/1/16 شماره 378 ص 9) .
مهاجرت مغزها با رونق اقتصادي كشورهاي مهاجر پذير
دولت ايالات متحده پيش بيني كرده كه طي سال منتهي به سال 2006 بخش فن آوري پيشرفته ، اطلاعات اين كشور به حدود 1/4 ميليون متخصص جديد نيازمند خواهد بود . در آلمان نيز بر طبق يك تخمين طي دو سال آينده 350 هزار شغل اشغال نشده در بخش فن آوري اطلاعات خواهد داشت .واقعيت اين است كه اين دو كشور براي تأمين نيروهاي متخصص مورد نياز از داخل هيچ راهي پيش رو ندارند . استخدام متخصصان خارجي براي هر دو كشور ، واقعاً يك ضرورت است . به همين دليل شركتهاي آلماني و آمريكايي ، مراحل پيچيده و پر هزينه استخدام متخصصان و نيروي كار خارجي را مي پيمايند .
برطبق تحقيقات گسترده‌اي كه در ايالات متحده صورت گرفته ، به ندرت پيش مي آيد كه كارگران يا متخصصان خارجي كمتر از نرخ استاندارد دستمزد دريافت كنند همچنين هيچ مدركي وجود ندارد كه ثابت كند كارفرمايي با استخدام نيروي خارجي ، يك آمريكايي را از كار بيكار كرده باشد برطبق تحقيقات موسسه كاتو در واشنگتن ، در ايالت متحده از برنامه هاي تسهيل ورود مهاجران هيچ سوء استفاده اي نشده و تقلبي در كار نبوده است .
عليرغم ادعاهايي كه مطرح شده است ، خارجي ها در واقع براي اقتصاد ايالات متحده و كارگران و كاركنان اين كشور مفيد هستند .
مديران شركتهاي بزرگ فن آوري اطلاعات ، همچنين تحليل گران امور اقتصادي و تجاري ميگويند هر متخصص جديد فن آوري اطلاعات به سبب نوآوريها و خلاقيت خود و توليد محصولات جديد باعث ميشود سه تا پنج شغل جديد در اقتصاد ايالات متحده بوجود آيد . صفحه بعد>>