«لا تدركه الابصار و هو يدرك الابصار و هو اللطيف الخبير». (او را ديدگان در نيابند. در حالي كه او ديدگان را در مي يابد و او باريك بين و آگاه است. 103 ، انعام).
در اين آيه، منظور از جملة «لا تدركه الابصار«، اين است كه چشمهاي آدميان و ديگر موجودات، از ديدن او عاجز است. و لذا بايد جملة مقابل آن (و هو يدركهم) باشد. يعني ولي او همه چيز و همه كس را مي بيند. در صورتي كه چنين فرموده است «و هو يدرك الابصار. او چشمها را مي بيند. كه ظاهراً مقابل و جواب جملة اول نيست.
از دقّت در آيه، معلوم مي شود كه خداوند نخواسته است كه جواب و مقابلة جمله را بيان نمايد، بلكه خواسته، علّت اينكه چشمها نمي توانند او را ببينند را، بيان كند يعني علّت اينكه چشمها نمي توانند او را ببينند، اين است كه او بر چشمها احاطه دارد. و چون چشمها، از هر سو، و از درون و حتّي از درون و برون، سلولها و اجزاي ريز، در احاطة خداوند است، لذا نمي توانند خدا را ببينند.
براي اينكه موضوع بهتر قابل درك شود، مثلي مي زنيم، هر چند بسيار نا متناسب است. يك ماهي يا حيوان كوچك دريائي، كه در اعماق آب شناور است، و تمام اجزاي وجودش هم از آب به وجود آمده است، نمي تواند مفهوم آب را درك كند. ولي آب، آن موجود را كاملاً احاطه كرده. و در تمام اجزاي وجودش جريان دارد. يك چشم، كه نمي تواند اجزاي دروني متشكلة خود را ببيند، به طور قاطع، نمي تواند كسي را ببيند كه اجزاي متشكلة دروني آن را معناً پر كرده است. امّا او مي تواند اجزائي را كه در احاطه دارد، كاملاً ببيند. و معني «و هو يدرك الابصار» همين است. «الا انّهم في مرية من لقاء ربّهم الا انّه بكلّ شيء مّحيط». (آگاه باشيد كه آنان، از ملاقات با پروردگارشان در ترديد هستند. و آگه باش كه او بر آنان احاطه دارد. 54، فصّلت). آيه، آية عجيب و شگفت انگيزي است. آنها شك دارند كه با خداوند ملاقاتي داشته باشند، در حالي كه او هميشه و از همة جوانب آنها را احاطه دارد. مانند ماهي كه شك دارد با آب ملاقاتي داشته باشد. چقدر ماهي داناست؟!
از لحاظ فيزيكي هم همينطور است. هر چيزي كه بسيار به چشم نزديك باشد، تا حدّي كه بر آن منطبق باشد، براي چشم قابل رؤيت نيت. پس وقتي خداوند مي فرمايد «اني اقرب اليكم من حبل الوريد». (من از رگ گردن به شما نزديك ترم)، معلوم مي شود كه نمي توان او را ديد. اشياء بسيار لطيف را چشم نمي تواند ببيند «و هو اللطيف الخبير». (و او لطيف و آگاه است). بزرگ نمائي و قدرت ديد چشم، متناسب است با عدسي و توانائي تطابق، و سلامت و بيماري و زاوية آن.