«قد كان لكم آية في فئتين التقتا فئة تقاتل في سبيل الله و اخري كافرة يرونهم مثليهم رأي العين يؤيّد بنصره من يشاء انّ في ذالك لعبرة لاولي الابصار»: مسلّماً (اگر شما اهل بينش باشيد) در دو گروه كه با هم برخوردند نشانه اي (از حقّ و باطل) را خواهيد ديد،يك گروه در راه خداوند مي جنگد و گروه ديگر كافر است. (در راه باطل) هر دو گروه را همانند مي بينيد، در حالي كه خداوند هر كه را بخواهد با ياري خود تأييد و تقويت مي نمايد، همانا كه در اين (مثل) اندرزي بزرگ است براي اهل بينش (12 آل عمران) از جملة صدر آيه: «قد كان لكم آية»... كه خطاب به مسلمانان است و جملة ذيل آيه كه مي فرمايد: «انّ في ذالك لعبرة لاولي الابصار» و با عنايت به آيات ديگري كه در آن ها ذكري او اولي الابصار يا اولي الالباب به ميان آمده است. به خوبي پيدا است كه خداوند مسلمانان مؤمن را اهل بينش و خرد خواسته است نه ساده لوح و زود باور و بنابراين (هر چند ظاهراً يك تكليف واجب نيست) ولي هر مسلماني بايد پيوسته بكوشد تا خصلت بصريت و كارشناسي را در زمينه ها و حوادثي كه در منطقه زندگي او قابل رؤيت و احساس است كسب نمايد.
يكي از حوادثي كه پي در پي در مناطق مختلف جهان واقع مي شود جنگ است كه در تمام طول تاريخ بشريّت تكرار شده و تكرار هم خواهد شد و كمتر اتفاق افتاده است كه نسلي در عرصه وجود بيايد و با جنگي كوچك يا بزرگ مواجه نشود.
چون جنگ يك پيش آمد اجتناب ناپذير است، هر مسلمان واقع بيني بايد هميشه آمادگي لازم را داشته باشد تا هرگاه با جنگ روبرو شود آسيب كمتري به بيند و نيز چون ناگزير مستقيم يا غر مستقيم در جريان و تأثيرات آن قرار مي گيرد بتواند حقّ را از نا حقّ بشناسد و طرف حقّ را تقويت نمايد و مطمئن باشد كه حقّ هميشه پيروز است چنان كه فرموده است: «و الله و يؤيّد بنصره من يشاء»... خداوند هر كه را بخواهد با ياري خود تأئيد و تقويت مي نمايد – و مسلّم است كه تأئيد خداوند شامل «فئة تقاتل في سبيل الله»: گروهي كه در راه خداوند مي جنگند – مي شود. بنابراين شرط عقل اين است كه هر فردي طرف گروهي را بگيرد كه خداوند در آن طرف است و مطمئنّ باشد كه پيروز خواهد بود هر چه پيروزي نامرئي بوده باشد.
با اين توضيح اشارات ظاهري آيه عبارتند از:
1 ـ براي شما مسلمانان در حوادث بخصوص جنگ ها آيات و عبرت هائي هست – آن ها را دريابيد.
2 ـ هميشه حقّ با باطل در ستيز است. مراقب باشيد حقّ را بشناسيد و خداي گونه به ياري آن بشتابيد.
3 ـ آن چنان كه ديگران ظاهر بينند: «يرونهم مثليهم رأي العين»: هر دو گونه حقّ و باطل را همانند مي شناسند. شما با بصيرت به موضوع بنگريد تا حقّ را از باطل تشخيص دهيد.
4 ـ بدانيد كه ياري خداوند شامل كساني مي شود كه در راه خداوند مي جنگند: «فئه تقاتل في سبيل الله – و الله يؤيّد بنصره من يشاء».
5 ـ تصوّر نكنيد كه نيروي نظامي براي پيروز شدن كافي است. بدانيد شرط اساسي پيروزي تأييد و ياري خداوند است: «و الله يؤيّد بنصره من يشاء».
6 ـ بدايند كه هر كس در جنگ هاي بين حقّ و باطل هر دو گروه را يكسان مي بيند: «يرونهم راي العين» - بي بصيرت است و عبرت گيرنده از حوادث نيست و نبايد به او اعتماد كرد و نظرات او بايد بي اعتبار شناخته شود چون حقّ را تشخيص نمي دهد.
7 ـ جملة: «يرونهم مثليهم رأي العين»: اين نكته را در بر دارد كه رأي كساني كه ظاهر جنگ را مشاهده مي كنند و كاري به حقّ و باطل طرفين ندارد نبايد در سرنوشت جنگ و صلح دخالت داده شود؟
آن چه در مورد جنگ عرضه شد با عنايت مختصر به اشارات همين آيه مورد بحث است و بايد دانست كه موضوع جنگ از نظر قرآن يك مسئله بسيار مهمّ و عميق است كه بايد كارشناسانه تمام آيات مربوط به آن را مورد تحقيق قرار داد تا سياست جنگي با دفاعي از نظر قرآن مشخّص گردد.
سوره هاي انفال و توبه (برائت) عمدتاً به تفصيل سياست هاي سپاهي گري و جنگي يادفاعي اسلام پرداخته اند كه اگر خداوند بخواهد ما در جاي خود به عرضه توضيحاتي پيرامون بعضي آيات مي پردازيم – مراجعه نمائيد.