خداوند در کلام الله مجيد هر چه را لازمه يک نظام ديني خدا پسند است دقيقاً بيان نموده است.
معارف دين اسلام در بخشهاي, اصول, فروع, اخلاقيات, حقوق, مکاسب, روابط, حدود و ضوابط, امامت, ولايت و... متناسب با شرايط زمان و مکان و توان فقها و مفسران تا حدودي تعريف شده و در کلّ يک شکل سنتي به خود گرفته و در جزئيات راه اجتهاد مفتوح شناخته شده است. امّا در مقياسها و معيارها کاري در خور يک نظام اسلامي ناب صورت نگرفته است, يا صورت گرفته ولي به صورت يک فرهنگ اسلامي شايع نشده است و لذا مي‌توان گفت که اسلام فرهنگي متداول بين مذاهب و فرقه‌هاي گوناگون, يک اسلام سنتي است در حالي که سزاوار اين است که اسلام سنتي فرهنگي موجود بايد به يک فرهنگ اسلامي تبديل شود.
لازمه‌ي تبديل اسلام فرهنگي به فرهنگ اسلامي اين است که مقياسها و معيارهايي که خداوند تعيين فرموده است باز شناسي و مورد تجزيه و تحليل قرار گيرند و به آنها وجهه کاربردي داده شود.